Theo đó, Sở cho biết, trên thị trường giao dịch cổ phiếu niêm yết, HNX áp dụng biên độ dao động giá cổ phiếu là ±10% giá tham chiếu. Do đó, giá tham chiếu của cổ phiếu là một trong những thông tin được nhà đầu tư quan tâm khi tham gia giao dịch trên thị trường.
Hiện nay, mức giá khớp lệnh tại phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa (ATC) được dùng làm giá tham chiếu cho phiên giao dịch ngày kế tiếp của cổ phiếu niêm yết tại HNX.
Trước đó, trong giai đoạn đầu mở cửa thị trường, khi quy mô thị trường còn hạn chế, HNX áp dụng cách tính giá tham chiếu của các cổ phiếu niêm yết trên cơ sở bình quân gia quyền các mức giá giao dịch được thực hiện theo phương thức khớp lệnh liên tục của ngày giao dịch liền trước đó.
Tuy nhiên, sau một thời gian vận hành, cách tính toán như vậy không phản ánh một cách chính xác xu thế biến động của giá cổ phiếu tại thời điểm cuối phiên giao dịch nên đôi khi có sự khác biệt về biến động của chỉ số và xu hướng thay đổi giá chứng khoán. Chính sự khác biệt này gây ra sự nhầm lẫn cho nhà đầu tư khi mà giá cổ phiếu và chỉ số không biến động cùng chiều.
Do đó, sau khi nghiên cứu và tìm hiểu kinh nghiệm quốc tế, phù hợp với điều kiện thực tế của thị trường Việt Nam, HNX đã áp dụng lệnh ATC và phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa trên thị trường cổ phiếu niêm yết kể từ khi nâng cấp hệ thống giao dịch Core I5, từ ngày 29/7/2013.
Việc áp dụng phiên ATC cơ bản khắc phục được những hạn chế của phương pháp tính giá tham chiếu cũ tính giá bình quân gia quyền toàn phiên và có những ưu điểm sau:
- Giúp xác định giá đóng cửa của cổ phiếu bám sát với diễn biến của các chỉ số thị trường (thay vì sử dụng giá đóng cửa là giá bình quân gia quyền trong một khoảng thời gian).
- Việc áp dụng khớp lệnh định kỳ tại thời điểm đóng cửa thị trường cũng có thể giúp các nhà đầu tư có khoảng thời gian nhất định để cân nhắc và có thể khớp lệnh với mức giá cân bằng giảm thiểu các tác động một chiều theo một xu hướng nếu thực hiện theo phương thức khớp lệnh liên tục.
- Giá tham chiếu được xác định qua giá khớp lệnh liên tục cuối cùng hoặc giá bình quân gia quyền chưa phản ánh đúng xu thế biến động của thị trường vào thời điểm cuối phiên giao dịch.
Qua thống kê tại 37 Sở giao dịch thuộc 33 quốc gia trên 5 châu lục bao gồm từ các thị trường phát triển cho đến thị trường mới nổi và thị trường cận biên đều áp dụng phiên khớp lệnh định kỳ để xác định giá đóng cửa cho ngày giao dịch. Trong đó, tại châu Á là các SGDCK Nhật Bản, Hàn Quốc, Thượng Hải, Hồng Kông, Đài Loan, Singapore, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Indonesia, Lào, Campuchia; tại châu Âu và Mỹ là SGDCK Frankfurt, New York, London…
Do đó, có thể thấy việc áp dụng phiên khớp lệnh định kỳ là phù hợp với thông lệ quốc tế và có nhiều ưu điểm trong việc xác định giá đóng cửa của thị trường.
Theo thống kê của HNX, lệnh ATC chiếm tỷ lệ từ 12-15% tổng số lệnh đặt trên thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX và chiếm tỷ lệ từ 4%-6% tổng khối lượng và tổng giá trị trong phiên của trên thị trường cổ phiếu niêm yết của HNX.
