Lãi suất VND liên ngân hàng sẽ tiếp tục ở vùng thấp?

Thống kê từ thị trường tiền tệ cho thấy, trong tuần từ ngày 19-23/2, lãi suất VND liên ngân hàng tăng mạnh ở tất cả các kỳ hạn qua hầu hết các phiên so với trước đó. Cụ thể, chốt phiên giao dịch cuối tuần (ngày 23/2), lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch quanh mức: lãi suất qua đêm là 3,63%/năm (+2,49 điểm %); 1 tuần là 3,57%/năm (+2,19 điểm %); 2 tuần là 3,35%/năm (+1,83 điểm %); 1 tháng là 2,74%/năm (+0,78 điểm %).

Trước đó, doanh số giao dịch VND liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm chỉ tăng nhẹ trong tháng 1/2024 (+1,9% MoM) do nhu cầu thanh khoản cận Tết lớn. Tuy vậy, diễn biến thị trường mở tháng cận Tết diễn biến khá trầm lắng khi hầu như không có giao dịch thành công cho thấy thanh khoản toàn hệ thống vẫn tương đối dồi dào. Lãi suất liên ngân hàng, theo đó vẫn duy trì ở vùng thấp. Cụ thể, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm, 1 tuần, 2 tuần, 1 tháng lần lượt đạt 0,18%/năm, 0,44%/năm, 1,18%/năm và 1,14%/năm.

Giai đoạn tuần đầu tiên của tháng 2 trước khi nghỉ Tết ghi nhận sự tăng mạnh của lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm, cho thấy nhu cầu thanh khoản lớn. Trong 5 ngày làm việc từ ngày 5 - 16/2 (thời điểm tuần trước và sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán), lãi suất VND liên ngân hàng tăng mạnh ở 3 phiên trước Tết rồi giảm trở lại 2 phiên sau Tết ở tất cả các kỳ hạn. Chốt ngày 16/2, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch quanh mức: qua đêm là 1,14%/năm; 1 tuần là 1,38%/năm; 2 tuần là 1,52%/năm; 1 tháng là 1,96%/năm.

Thời điểm này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn duy trì chào thầu trên Thị trường mở (OMO) nhưng không có ngân hàng nào “cần tới” nguồn hỗ trợ này. Đây là trường hợp tương đối khác biệt khi các năm trước NHNN thường phải bơm ròng hàng chục nghìn tỷ đồng để hỗ trợ thanh khoản.

Tuy nhiên, khi lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh trong tuần từ ngày 19-23/2, đã có những ngân hàng “cần tới” nguồn hỗ trợ từ NHNN. Diễn biến từ Thị trường mở tuần qua được Hội Nghiên cứu thị trường Liên ngân hàng Việt Nam cập nhật cho thấy, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu ở kỳ hạn 7 ngày với khối lượng là 31.000 tỷ VND, lãi suất ở mức 4,0%/năm. Kết thúc tuần, có 6.037,51 tỷ đồng trúng thầu, không có khối lượng đáo hạn. Như vậy, NHNN bơm ròng 6.037,51 tỷ đồng ra thị trường.

Với diễn biến lãi suất VND thị trường liên ngân hàng gần đây, các chuyên gia phân tích từ CTCK KB Việt Nam (KBSV) cho rằng, sự gia tăng của lãi suất liên ngân hàng chỉ mang tính mùa vụ, trong khi nhu cầu tín dụng sau Tết chưa quá lớn sẽ khiến lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt và tiếp tục duy trì ở vùng thấp trong giai đoạn tới.

Áp lực tỷ giá có thể khiến lãi suất liên ngân hàng bật tăng

Tuy nhiên, các chuyên gia của KBSV cũng dự báo, đà tăng của DXY nếu gây áp lực lên tỷ giá, có thể khiến NHNN phải can thiệp bằng cách hút ròng trên thị trường mở làm lãi suất liên ngân hàng bật tăng – dù xác suất xảy ra trường hợp này được đánh giá chưa phải là quá lớn.

Thực tế cho thấy, cặp tỷ giá USD/VND liên ngân diễn biến trong vùng 24.200 – 24.600 VND/USD, duy trì ở mức cao kể từ tháng 1/2023 trong bối cảnh: (i) chỉ số DXY tăng trở lại vùng 104 trong bối cảnh dữ liệu lạm phát nóng trở lại – đẩy lùi dự báo về thời điểm hạ lãi suất của thị trường; (ii) chênh lệch lãi suất USD và VND vẫn duy trì âm kích thích các hoạt động giao dịch carry trade (chênh lệch lãi suất).

Theo đó, tỷ giá tại Vietcombank cũng diễn biến tương đồng với tỷ giá liên ngân hàng, đạt 24.595 VND/USD vào 31/1. Tỷ giá chợ đen dưới áp lực của các hoạt động thương mại gia tăng giai đoạn cận Tết và chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, duy trì ở ngưỡng cao ở mức 25.000 VND/USD vào ngày 31/1.

Các chuyên gia của KBSV cho rằng, chênh lệch lãi suất USD và VND lớn sẽ khiến việc mua và nắm giữ USD hấp dẫn hơn, kích thích các giao dịch đầu cơ carry trade (nhà đầu tư sử dụng đồng tiền lãi suất thấp để mua đồng tiền lãi suất cao hưởng lợi từ chênh lệch lãi suất). Cụ thể, chênh lệch lãi suất USD – VND kỳ hạn 1 tháng, 3 tháng và 6 tháng lần lượt là -4,44%, -2,26% và -1,83%.

Những dữ liệu kinh tế gần đây cho thấy dấu hiệu đà giảm của lạm phát đang chững lại. Chỉ số DXY và lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng quay trở lại, trong khi hợp đồng tương lai chỉ còn ước tính 4 lần cắt giảm lãi suất trong năm nay với lần đầu tiên diễn ra vào tháng 6.

Xét các yếu tố trong nước, tỷ giá trong nước được dự báo sẽ tiếp tục được hỗ trợ tốt bởi nguồn ngoại tệ dồi dào đến từ dòng vốn FDI và kiều hối. Bên cạnh đó, NHNN được cho rằng sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, chấp nhận để tỷ giá tăng ở mức độ vừa phải và sẽ chưa có can thiệp nếu không có biến động bất thường do lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát, trong khi nền kinh tế cần tiếp tục được hỗ trợ phục hồi.

“Theo đó, chênh lệch lãi suất USD và VND và rủi ro tăng giá của DXY vẫn sẽ là 2 yếu tố rủi ro gây áp lực lên tỷ giá, đặc biệt khi rủi ro địa chính trị vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Theo đó, chúng tôi dự báo tỷ giá tăng 1,5% trong năm nay, đạt 24.600 USD/VND”, các chuyên gia KBSV dự báo.