Lãi suất huy động giảm, chờ lãi suất cho vay giảm tiếp
Theo ghi nhận của MarketTimes, hơn một tháng qua, có 23 ngân hàng giảm lãi suất tại hầu hết các kỳ hạn.
Riêng trong ngày 22/3 có 3 nhà băng điều chỉnh giảm lãi suất.
Cụ thể, CBBank giảm 0,5 điểm phần trăm lãi suất tại tất cả các kỳ hạn tiền gửi. Đây là lần đầu tiên trong tháng 3, CBBank thực hiện điều chỉnh giảm lãi suất huy động. Trước đó, ngân hàng này đã có 2 lần điều chỉnh giảm lãi suất trong tháng 2.
OceanBank cũng lần đầu tiên sau 2 tháng đã giảm lãi suất huy động, với mức giảm từ 0,2-0,5 điểm phần trăm đối với tất cả các kỳ hạn. Tương tự, TPBank cũng lần đầu tiên có động thái giảm lãi suất huy động sau 2 tháng, với mức giảm từ 0,1 – 0,2 điểm phần trăm, cho kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng. Lãi suất các kỳ hạn 18, 24, 36 tháng được giữ nguyên, lần lượt là 5%/năm, 5,1%/năm và 5,2%/năm.
Trước đó, một số ngân hàng có động thái tăng lãi suất huy động ở một số kỳ hạn ngắn như Sacombank (kỳ hạn 1-3 tháng), BacABank (12 tháng), SaigonBank (9-12 tháng).
Lãi suất trên thị trường hiện nay cao nhất cho khoản tiền gửi không quá 12 tháng là 5,3%/năm, giảm 0,4% so với tháng trước. Với các kỳ hạn ngắn hơn như 9 tháng, lãi suất phổ biến từ 3% - 4,8%/năm; 6 tháng dao động 2-4,7%/năm.
Nếu muốn hưởng lãi cao hơn, khách hàng có thể gửi các kỳ hạn dài như 13-24 tháng, lên tới 5,8% tại VietABank, OCB, HDBank, MB, NamABank, Sacombank, Saigonbank, LPBank hay BaoVietBank.
Lãi suất huy động của nhóm Big 4 đã lùi về mức dưới 5%/năm, được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các ngân hàng tư nhân giảm thêm lãi suất huy động trong thời gian tới. Hiện, nhóm 4 ngân hàng quốc doanh gồm Agribank, Vietcombank, BIDV, Vietinbank đang chiếm khoảng 45% thị phần tiền gửi toàn hệ thống.
Với việc chiếm gần một nửa thị phần huy động tiền gửi toàn hệ thống, việc đều hạ lãi suất huy động xuống dưới 5%/năm - mức thấp nhất trong hàng chục năm trở lại đây của nhóm Big 4 được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các ngân hàng tư nhân giảm thêm lãi suất huy động trong thời gian tới.
Đà giảm lãi suất tiết kiệm đã kéo dài suốt một năm qua, bắt đầu từ tháng 3/2023. Lãnh đạo các ngân hàng và giới phân tích nhận định mặt bằng lãi suất sẽ duy trì ở mức thấp ít nhất đến giữa năm nay, sau đó có thể đảo chiều tăng nhẹ khi nhu cầu tín dụng đi lên. Tuy nhiên, với đà giảm này, doanh nghiệp và người dân vẫn “ngóng” cái kết các ngân hàng giảm lãi suất cho vay thêm.
Doanh nghiệp mong thu hẹp khoảng cách
Trở lại câu chuyện của năm 2023, khi mặt bằng lãi suất huy động giảm dần, nhưng lãi suất cho vay, đặc biệt ở giai đoạn thả nổi vẫn còn cao khiến nhiều người dân và doanh nghiệp khó tiếp cận.
Trao đổi với MarketTimes, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – ngân hàng cho rằng, từ giữa năm 2023, NHNN đã 4 lần điều chỉnh lãi suất huy động và lãi suất cho vay cũng đã giảm đáng kể. Tuy nhiên tôi cho rằng lãi suất cho vay đã giảm nhưng giảm không tương xứng. Có lẽ rủi ro của nền kinh tế mà bắt buộc các ngân hàng cần phải giữ lãi suất cho vay cao. Trong hoạt động kinh doanh có bù trừ cho rủi ro, như vậy bù trừ rủi ro được tính cho lãi suất cho vay. Những ngân hàng nào lãi suất càng cao thì rủi ro càng lớn. Chính vì điểm đó các ngân hàng đã cho vay rất chậm trong năm 2023, đến cuối năm mới đạt được tăng trưởng tín dụng hơn 13%.
Theo TS. Trương Văn Phước, nguyên quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Lãi suất huy động giảm tương đối nhanh và có thể coi là đã chạm đáy, nhưng lãi suất cho vay còn dư địa có thể giảm nữa. Nếu trong quý II hoặc đầu quý III, tín dụng tăng mạnh thì mặt bằng lãi suất huy động có thể nhích lên dần.
Lãi suất huy động đang ở mức đáy là dư địa để các ngân hàng giảm lãi suất cho vay. Tuy nhiên, theo ông Phước, cách tiếp cận về lãi suất cho vay không nên theo hướng từ góc nhìn nợ xấu. Vì bản chất của lãi suất cho vay đã chứa đựng việc bù đắp các rủi ro cho những khoản tín dụng mới. Nôm na là: nợ xấu là từ chất lượng kém của các khoản vay quá khứ; lãi suất cho vay là lượng định rủi ro của các khoản vay tương lai.
Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024 tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô vừa diễn ra, ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Sun Group cho rằng, hiện nay lãi suất các khoản vay của ngân hàng thương mại cổ phần và ngân hàng thương mại nhà nước chênh khá lớn (từ 4 - 5%). Doanh nghiệp mong muốn có sự thu hẹp khoảng cách này. Nếu được thì các chi phí vay vốn giảm hơn nữa để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi.
Cũng tại Hội nghị này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo ngành ngân hàng tăng khả năng tiếp cận và hấp thụ tín dụng, nhất là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, các động lực tăng trưởng truyền thống và các động lực tăng trưởng mới.
Đồng thời, tăng tháo gỡ vướng mắc pháp lý và chất lượng tín dụng; tăng cường phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa Nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp và năng lực quản trị điều hành của ngân hàng, của thị trường tài chính. Tăng công khai, minh bạch về lãi suất huy động, cho vay và chống tín dụng đen; tăng cường giám sát kiểm tra và phòng ngừa rủi ro, chống tham nhũng, tiêu cực. Giảm lãi suất cho vay; giảm chi phí giao dịch, hoạt động; giảm thủ tục hành chính; giảm phiền hà, sách nhiễu; giảm tiêu cực, lợi ích nhóm, "sân sau"…
