Theo số liệu tổng hợp từ 26 CTCK, doanh thu hoạt động sau 2 quý liên tiếp tăng trưởng đã sụt giảm 6% so với quý trước, đạt hơn 14.600 tỷ đồng. Lợi nhuận kế toán sau thuế cũng giảm mạnh 16% so với quý III/2023, xuống còn hơn 4.000 tỷ đồng.

Ngôi vị quán quân về lợi nhuận trong quý III/2023 thuộc về VND với kết quả báo lãi hơn 820 tỷ đồng nhờ vào bán trái phiếu và hạch toán lại khoản đầu tư vào cổ phiếu PTI. Trong khi đó, TCBS lùi xuống vị trí thứ 2 với lợi nhuận sau thuế hơn 700 tỷ đồng còn SSI đứng thứ 3 với kết quả báo lãi gần 490 tỷ đồng.

Nguyên nhân chính khiến cho doanh thu và lợi nhuận của các CTCK mất đà tăng trưởng trong quý cuối cùng của năm 2023 do thị trường đã xuất hiện đợt điều chỉnh khá mạnh. Chỉ số VN-Index đã mất 2,2% trong quý III/2023 với tháng 10 là tháng giảm sâu nhất của năm, thiệt hại gần 11%.

Tỷ trọng đóng góp của 2 mảng môi giới và cho vay ký quỹ vào doanh thu hoạt động của 26 CTCK đã giảm hơn 2%, xuống còn 48%. Trong quý III/2023, tỷ trọng 2 mảng này chiếm hơn 50% tổng doanh thu hoạt động.

Công ty chứng khoán có thị phần lớn nhất thị trường trong nhiều quý liên tiếp là VPS vẫn vượt xa phần còn lại của thị trường với doanh thu môi giới đạt 800 tỷ đồng, kế đến là SSI (374 tỷ đồng), VND (216 tỷ đồng), HCM (176 tỷ đồng).

Trong khi đó, TCBS là công ty chứng khoán có lãi nhiều nhất từ cho vay margin và ứng trước, vượt mặt cả SSI (440 tỷ đồng) và MAS (369 tỷ đồng) với số liệu báo cáo đạt hơn 500 tỷ đồng. Còn VPS (335 tỷ đồng), HCM (319 tỷ đồng), VND (273 tỷ đồng) đứng sau về khả năng thu lãi.

Sự vươn lên của TCBS là đáng chú ý bởi dư nợ cho vay margin và ứng trước của công ty này cũng vươn lên đứng đầu trong quý này. Tổng giá trị cho vay ký quỹ và ứng trước kết thúc năm của TCBS đạt 16.619 tỷ đồng, tăng gần 3.800 tỷ đồng so với quý III/20203 trong khi đó cả SSI và MAS đều giảm dư nợ nhẹ.

Dù vậy, đây chỉ là những xáo trộn về trật tự trong top 6 các CTCK cho vay margin và ứng trước. Cả 6 CTCK là TCBS, SSI, MAS, HCM, VPS, VND vẫn duy trì trên ngưỡng dư nợ trên 10.000 tỷ đồng.

Một số công ty chứng khoán như MBS, VPBankS, VCI đã thể hiện sự quyết liệt trong quý IV/2023 nhưng vẫn chưa đạt đến ngưỡng này. MBS đã tăng dư nợ thêm gần 41%, đạt 9.218 tỷ đồng. VCI tăng dư nợ thêm 38% lên gần 8.000 tỷ đồng trong khi đó VPBankS tăng thêm tới 55%, đạt hơn 7.100 tỷ đồng.

Theo thống kê, tổng mức cho vay và ứng trước của 26 CTCK đã tăng gần 10%, gần bằng mức tăng trưởng của quý III/2023. Tuy nhiên, dư địa cho vay của các CTCK vẫn còn khá nhiều.

Với việc hàng loạt CTCK đang triển khai tăng vốn, khả năng cho vay margin và ứng trước của các công ty chứng khoán sẽ còn được cải thiện hơn trong thời gian tới. Hiện ORS đang triển khai đợt tăng vốn thêm 1.000 tỷ đồng, DNSE đang có đợt chào bán lần đầu (IPO) 30 triệu cổ phiếu với giá phát hành 30.000 đồng/cổ phiếu.

Còn SSI, HCM cũng đang tiến hành các thủ tục để tăng vốn điều lệ thêm hơn 4.500 tỷ đồng và gần 3.000 tỷ đồng thông qua phát hành và trả cổ tức bằng cổ phiếu. Cùng với đó, ACBS cũng đã có kế hoạch tăng vốn điều lệ từ 4.000 tỷ đồng lên 7.000 tỷ đồng trong năm nay.