Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, GDP thực tế của Việt Nam trong quý I/2025 tăng 6,93% so với cùng kỳ, thấp hơn mức tăng 7,55% trong quý IV/2024.

Nguyên nhân tăng trưởng chậm lại một phần do ảnh hưởng của kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, khiến hoạt động sản xuất trong các nhà máy chững lại, dù đà xuất khẩu đã cải thiện trong quý này.

Sản lượng ngành chế biến chế tạo tăng 9,3% so với cùng kỳ, giảm nhẹ so với mức 9,97% trong quý IV/2024. Trong khi chỉ số PMI mới nhất cho thấy ngành sản xuất của Việt Nam đã quay trở lại vùng tăng trong tháng 3, sau 3 tháng liên tiếp suy giảm.

Dù vậy, trong báo cáo cập nhật về tăng trưởng kinh tế Việt Nam quý I/2025 mới công bố, Bộ phận Nghiên cứu Thị trường và Kinh tế Toàn cầu của Ngân hàng UOB nhận định, dữ liệu này có thể sẽ bị thử thách mạnh sau tuyên bố áp thuế “đối ứng” của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 2/4.

Ngành dịch vụ nói chung tăng 7,7%, thấp hơn so với mức 8,2% của quý IV/2024, nhưng vẫn là mức tăng nhanh thứ 2 trong 9 quý gần nhất.

Trong 3 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 102,8 tỷ USD, tăng 10,6% so với cùng kỳ; trong khi nhập khẩu tăng 17%, dẫn đến thặng dư thương mại chỉ còn 3,1 tỷ USD, giảm mạnh so với 7,8 tỷ USD cùng kỳ năm 2024. Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 31%, theo sau là Trung Quốc (12,8%) và Hàn Quốc (7%).

Tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam trong quý I/2025 đạt gần 10,98 tỷ USD, tăng 34,7% so với cùng kỳ, theo truyền thông trong nước trích dẫn số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (FIA). Vốn FDI thực hiện đạt 4,96 tỷ USD, tăng 7,2% so với cùng kỳ.

Sau 3 năm liên tiếp tăng trưởng (đạt 25,4 tỷ USD vốn FDI thực hiện trong năm 2024), Chính phủ đặt mục tiêu thu hút 27 - 28 tỷ USD vốn FDI thực hiện trong năm nay, đồng thời hướng tới mục tiêu thu hút 38 - 40 tỷ USD vốn FDI cam kết (đăng ký), sau khi đã đạt 38,2 tỷ USD trong năm 2024. Thông tin này được Bloomberg trích dẫn từ một tuyên bố trên cổng thông tin của Chính phủ, dẫn lời ông Đỗ Thành Trung – Thứ trưởng Bộ Tài Chính, tại phiên họp Chính phủ ngày Chủ nhật (6/4).

Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang và đặc biệt là đòn thuế “đối ứng” mới nhất từ phía Mỹ, các mục tiêu này được đánh giá sẽ đối mặt với nhiều thách thức.

Rủi ro đơn hàng sụt giảm, dự báo tăng trưởng GDP đạt 6%

Sau một năm 2024 đầy tích cực và báo cáo GDP quý I/2025 tương đối khả quan, mọi sự chú ý hiện đã chuyển sang mức thuế đối ứng lên tới 46% do Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ công bố. Đây là động thái chưa từng có tiền lệ, khiến mức thuế trung bình của Mỹ tăng lên mức cao nhất trong gần một thế kỷ.

Theo UOB, dù Việt Nam đang nỗ lực đàm phán với phía Mỹ, kết quả vẫn còn rất nhiều bất định. Một phái đoàn do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc dẫn đầu đã sang Mỹ để tiến hành các cuộc đàm phán.

Các chuyên gia UOB đánh giá, Việt Nam đặc biệt dễ tổn thương trước các biện pháp hạn chế thương mại và cần chuẩn bị tâm thế ứng phó với tác động lan rộng của các mức thuế mới, do tính chất mở của nền kinh tế: xuất khẩu chiếm tới 90% GDP của Việt Nam – cao thứ 2 trong ASEAN, chỉ sau Singapore (174%), đồng thời có mức độ phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ.

Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm tới 30% trong tổng kim ngạch 402 tỷ USD năm 2024, tiếp theo là Trung Quốc (15%) và Hàn Quốc (6%). Các mặt hàng chính xuất sang Mỹ trong năm 2024 gồm: sản phẩm điện tử mã HS85 (41,7 tỷ USD), điện thoại và linh kiện mã HS84 (28,8 tỷ USD), đồ nội thất mã HS94 (13,2 tỷ USD), giày dép mã HS64 (8,8 tỷ USD), hàng may mặc dệt kim mã HS61 (8,2 tỷ USD), và hàng may mặc không dệt kim mã HS62 (6,6 tỷ USD). Các mặt hàng này chiếm gần 80% tổng giá trị xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam trong năm 2024.

Với mức thuế đối ứng cao chưa từng có, doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với rủi ro thực sự về sự sụt giảm đơn hàng xuất khẩu, khi người tiêu dùng Mỹ phản ứng với giá cả tăng bằng cách hủy hoặc trì hoãn đơn hàng, hoặc thậm chí chuyển sang lựa chọn hàng nội địa khi chênh lệch giá thu hẹp.

Trong kịch bản hiện tại, UOB giả định xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ sẽ giảm 20% trong năm 2025 (sau khi đã tăng 20% trong năm 2024). Đồng thời, nếu xuất khẩu sang các thị trường khác giữ nguyên, không tăng trưởng so với mức 283 tỷ USD của năm 2024, thì tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sẽ giảm khoảng 6% trong năm 2025, trái ngược với mức tăng 13% của năm 2024. Với các giả định này, đồng thời tính đến tác động lan tỏa lên sản xuất và dòng vốn FDI, mô hình dự báo của UOB cho thấy GDP Việt Nam sẽ giảm 1 điểm phần trăm so với dự báo cơ sở ban đầu.

“Trước những rủi ro suy giảm đáng kể, chúng tôi điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2025 xuống còn 6,0%, giảm 1 điểm phần trăm so với mức dự báo trước đó là 7,0%, và thấp hơn so với mức tăng trưởng thực tế 7,09% trong năm 2024. Chúng tôi dự báo tăng trưởng GDP quý III và quý III năm 2025 lần lượt ở mức 6,1% và 5,8%. Trong bối cảnh này, FDI giải ngân và FDI đăng ký có thể sẽ giảm về mức khoảng 20 tỷ USD trong năm nay”, UOB dự báo.

Tuy đây mới chỉ là những đánh giá sơ bộ nhưng chuyên gia UOB cho rằng, các rủi ro hiện nghiêng mạnh về chiều hướng tiêu cực, do mức thuế đối ứng của Mỹ là chưa từng có tiền lệ.