Theo số liệu thống kê từ FiinPro-X, năm 2023, tổng lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết trên sàn giảm 6,7% so với năm 2022. Riêng khối phi tài chính có lợi nhuận sau thuế năm 2023 giảm 18,9% chủ yếu do lợi nhuận giảm sâu ở nhiều nhóm ngành liên quan tới cầu tiêu dùng yếu như thép, thực phẩm, xây dựng và vật liệu. Trong khi đó, lợi nhuận sau thuế của khối tài chính cả năm 2023 tăng 5,6% so với năm 2022, nhờ nhóm ngân hàng duy trì đà tăng trưởng (tăng 3,5%).
Sang năm 2024 với các nhận định nền kinh tế sẽ có những bước hồi phục, bất động sản bớt khó khăn, nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu dần tăng trở lại,... thì kỳ vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp cũng sẽ có sự tăng trưởng.
Lợi nhuận của các doanh nghiệp đang trong xu hướng phục hồi
Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Agribank (Agriseco) cho rằng, lợi nhuận toàn thị trường đang trong xu hướng phục hồi sau khi đã xuất hiện nhiều tín hiệu tạo đáy từ quý III/2023.
Thực tế, trong quý IV/2023, lợi nhuận sau thuế toàn thị trường đã tăng trưởng trở lại sau 4 quý suy giảm liên tiếp, đạt mức tăng ấn tượng 33,8% trên nền thấp cùng kỳ năm 2022. Trong đó, lợi nhuận sau thuế của khối phi tài chính tăng 51,5% so với quý IV/2022 với sự phục hồi mạnh mẽ của nhiều nhóm ngành như tài nguyên cơ bản, xây dựng và vật liệu, viễn thông, công nghệ thông tin, du lịch và giải trí,...
Lợi nhuận khối tài chính cũng tăng trưởng 24,9% so với cùng kỳ với sự tăng trưởng vượt trội của nhóm dịch vụ tài chính.
Bước sang quý I/2024, Agriseco kỳ vọng lợi nhuận thị trường sẽ hồi phục mạnh trên nền thấp của quý I/2023. Thống kê cho thấy, quý I/2023 là quý có lợi nhuận giảm mạnh nhất trong cả năm 2023, bởi hầu hết các nhóm ngành ghi nhận kết kết quả kinh doanh đi lùi. Lợi nhuận sau thuế toàn thị trường trong quý I/2023 giảm 18,9% so với quý I/2022.
Trong quý I/2024, Agriseco đánh giá các doanh nghiệp có triển vọng lợi nhuận tăng trưởng tích cực: thứ nhất là nhờ nhu cầu tiêu dùng trong nước được kỳ vọng phục hồi; thứ hai là các thị trường xuất khẩu lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc có tín hiệu khả quan; thứ ba là chi phí tài chính giảm trong bối cảnh mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp.
5 nhóm ngành có triển vọng tăng trưởng lợi nhuận tích cực trong quý I/2024
Trong xu hướng phục hồi lợi nhuận của toàn thị trường, Agriseco cho rằng sẽ có 5 nhóm ngành có tăng trưởng lợi nhuận cao nhất quý I/2024 là: thép, cao su, chứng khoán, bán lẻ và chăn nuôi.
Đối với nhóm ngành thép, Agriseco kỳ vọng lợi nhuận sẽ phục hồi đáng kể trên mức nền thấp cùng kỳ với các luận điểm: nhu cầu nội địa tăng trở lại nhờ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và thị trường bất động sản trong nước ấm dần lên; các thị trường xuất khẩu lớn của ngành thép Việt Nam như EU, các nước Đông Nam Á có thể cải thiện khi nền kinh tế phục hồi; giá nguyên vật liệu đầu vào như than, quặng sắt hạ nhiệt giúp cải thiện biên lợi nhuận; mặt bằng lãi suất hạ nhiệt cũng giúp các doanh nghiệp thép tiết giảm được chi phí lãi vay.
Đối với lĩnh vực cao su, triển vọng lợi nhuận cũng khả quan khi giá cao su phục hồi. Tại thị trường giao ngay, bình quân 2 tháng đầu năm 2024, giá cao su thế giới đạt xấp xỉ 1.600 USD/tấn, cao hơn 12% so với cùng kỳ 2023 và cao hơn 15% so với bình quân cả năm 2023.
Ngành cao su trong nước cũng hưởng lợi khi giá trị xuất khẩu cao su 2 tháng đầu năm 2024 đạt 427 triệu USD (tăng 21% so với cùng kỳ), đơn giá xuất khẩu tương ứng tăng 12% so với cùng kỳ 2023. Trong đó, thị trường Trung Quốc phục hồi tích cực khi giá trị xuất khẩu tăng 14% so với cùng kỳ, tiếp tục là thị trường xuất khẩu cao su chính của Việt Nam với tỷ trọng khoảng 74% tổng kim ngạch.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cao su với quỹ đất khu công nghiệp lớn có nhiều tiềm năng trong trung dài hạn với triển vọng dòng vốn FDI đổ về Việt Nam. Chính sách xanh hóa về môi trường, tín chỉ carbon cũng sẽ giúp các doanh nghiệp có quỹ đất rừng lớn hưởng lợi trong dài hạn và thu hút dòng tiền.
Nhóm phân tích kỳ vọng kết quả kinh doanh quý I/2024 của ngành chứng khoán sẽ phục hồi trong bối cảnh thị trường có diễn biến tích cực kể từ đầu năm với VN-Index tăng 11,5% và thanh khoản bình quân đạt hơn 20.500 tỷ đồng trên sàn HOSE (gấp đôi cùng kỳ). Điều này được kỳ vọng sẽ giúp kết quả kinh doanh mảng môi giới và tự doanh chứng khoán tăng trưởng mạnh.
Đồng thời, hệ thống KRX khi vận hành chính thức sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho thị trường và giá cổ phiếu các công ty chứng khoán. Việc triển khai hệ thống mới sẽ đem đến nhiều tiện ích hơn như cho phép giao dịch bán khống, giao dịch T+0, làm rút ngắn thời gian thanh toán và thúc đẩy hoạt động giao dịch trở nên sôi động hơn.
Ngoài ra, lãi suất dự báo tiếp tục duy trì ở mặt bằng thấp giúp thúc đẩy dòng tiền tìm đến các kênh đầu tư sinh lời với thanh khoản dồi dào như thị trường chứng khoán sẽ là yếu tố hỗ trợ cho ngành trong cả năm nay.
Với nhóm bán lẻ, lợi nhuận của các doanh nghiệp đã bắt đầu phục hồi từ quý III - IV/2023. Agriseco kỳ vọng đà phục hồi tiếp tục duy trì và các doanh nghiệp bán lẻ sẽ lấy lại được tăng trưởng dương so với cùng kỳ trong quý I/2024 khi nền kinh tế đang có các dấu hiệu khởi sắc hơn giúp cải thiện sức cầu đối với các sản phẩm bán lẻ tiêu dùng.
Thêm vào đó, mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế sẽ giúp kích thích nhu cầu tín dụng tiêu dùng qua đó thúc đẩy doanh số các nhà bán lẻ. Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ như giảm thuế VAT sẽ hỗ trợ nền kinh tế nói chung và ngành bán lẻ nói riêng cải thiện sức cầu.
Cuối cùng, với nhóm chăn nuôi, Agriseco đánh giá lợi nhuận của các doanh nghiệp sẽ phục hồi từ mức nền thấp của cùng kỳ năm 2023 nhờ: giá lợn hơi tiếp tục xu hướng tăng và đang ở mức gần 60.000 đồng/kg, cao hơn khoảng 20% so với cùng kỳ; giá một số loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi như giá lúa mỳ, giá ngô đã giảm 20 - 30% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong cả năm 2024, các doanh nghiệp chăn nuôi sẽ được hưởng lợi nhờ Luật Chăn nuôi 2020 về việc nghiêm cấm hành vi chăn nuôi trong khu vực không được phép chăn nuôi của thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư sẽ chính thức có hiệu lực từ 2025. Điều này khiến nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ phải bỏ nghề, qua đó giúp các doanh nghiệp lớn hoàn thiện chuỗi giá trị, chiếm thêm thị phần.
