Rủi ro khủng hoảng tăng cao khi diễn biến toàn cầu có quá nhiều bất lợi

Trong nửa đầu năm 2023, ước tính tổng nợ toàn cầu tăng 10 nghìn tỷ USD lên ngưỡng kỷ lục 307 nghìn tỷ USD, trong đó hơn 80% mức tăng này đến từ các nền kinh tế phát triển, theo số liệu của Viện Tài chính Quốc tế (IIF).

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Nợ cao kỷ lục, lãi suất cao, chi phí biến đổi khí hậu, chi tiêu y tế và lương hưu tăng mạnh cũng như các biến động chính trị bất thường đang tạo ra nỗi lo về khả năng khủng hoảng trên thị trường tài chính của các nước phát triển.

Chi phí vay tiền của chính phủ các nước tăng cao, người ta quan tâm nhiều hơn đến tình hình nợ nần của các nước. Nhà đầu tư yêu cầu phải trả cho họ khoản tiền cao hơn mới chấp nhận nắm giữ trái phiếu loại dài hạn, cùng lúc đó, các nhà hoạch định chính sách đề nghị thận trọng với vấn đề tài chính công.

Trong nửa đầu năm 2023, ước tính tổng nợ toàn cầu tăng 10 nghìn tỷ USD lên ngưỡng kỷ lục 307 nghìn tỷ USD, trong đó hơn 80% mức tăng này đến từ các nền kinh tế phát triển, theo số liệu của Viện Tài chính Quốc tế (IIF).

Theo khảo sát của Reuters thực hiện với khoảng hơn 20 chuyên gia kinh tế hàng đầu, cựu chính trị gia và nhà đầu tư lớn, họ đang băn khoăn nhiều nhất về tình hình nợ nần của Mỹ, Italy và Anh.

Họ không cho rằng sẽ có nền kinh tế phát triển nào chật vật trả nợ, thế nhưng khẳng định chính phủ các nước cần đến kế hoạch tài khóa đáng tin cậy, tăng thuế, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng để giúp kiểm soát tốt tình hình tài chính. Căng thẳng địa chính trị leo thang cũng khiến cho chi phí gia tăng.

Một môi trường dễ chịu tổn thương với lãi suất cao và chính sách hỗ trợ của ngân hàng trung ương giảm dần về quy mô làm gia tăng rủi ro sai lầm về chính sách, giống như kịch bản mà Anh từng đương đầu trước đây.

Cựu chuyên gia kinh tế trưởng tại Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), ông Peter Praet, khẳng định dù rằng nợ vẫn ổn định, triển vọng hiện nay đáng lo ngại bởi xét đến nhu cầu chi tiêu trong dài hạn.

“Bạn có thể nhìn vào nhiều quốc gia hiện nay, bạn có thể thấy rất nhiều nước đã tiến đến quá gần cuộc khủng hoảng tài chính công”, ông Praet phân tích. Ông Praet từng làm việc tại ECB trong giai đoạn khủng hoảng nợ năm 2011.

Nhu cầu vốn cao trong khi nhiều ngân hàng trung ương loại bỏ các biện pháp hỗ trợ đang tạo ra nhiều bất ổn giá cả cho nhà đầu tư, chuyên gia quỹ đầu tư Point72 Asset Management – bà Sophia Drossos phân tích.

Chi phí trả lãi ròng của Mỹ sẽ tăng từ 2,5% lên 3,6% GDP vào năm 2033 và 6,7% GDP vào năm 2053, theo ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO). Tuy nhiên chỉ số mà chủ tịch Fed hay dùng để tính toán lại cho thấy chi phí này sau khi điều chỉnh với lạm phát chỉ dưới 1% GDP trong suốt thập kỷ.

Văn phòng Ngân sách Anh (OBR) ước tính chi phí lãi suất sẽ tăng lên mức 7,8% nguồn thu trong giai đoạn 2027 – 2028, cao hơn so với ngưỡng 3,1% giai đoạn 2020 – 2021, chi phí này tăng lên chủ yếu do nợ liên quan đến lạm phát gia tăng.

Tại Đức, theo tính toán của Viện Kiểm toán Tối cao Đức (SIA), chi phí lãi suất của Đức từ năm 2021 đến nay đã tăng 10 lần lên gần 40 tỷ euro. Cuộc khủng hoảng sẽ không xảy ra, tuy nhiên vấn đề hoạch định ngân sách sẽ đương đầu với không ít khó khăn.

Trong bối cảnh nhu cầu bức bách cần phải tăng thuế lớn dần, chắc chắn tại những nước như Anh và Mỹ sẽ có những đợt cắt giảm chi tiêu, còn bản thân các chính phủ chưa cải tổ vấn đề ngân sách đủ mạnh, theo chuyên gia kinh tế trưởng tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) – ông Clare Lombardelli.

Còn theo Axios, triển vọng tài khóa của Mỹ đã trở nên xấu đi trong vài tháng gần đây, không phải bởi nguyên nhân gì liên quan đến chính phủ Mỹ mà bởi những thay đổi trên thị trường trái phiếu toàn cầu. Điều này sẽ gây ra không ít khó khăn bởi chính phủ Mỹ sẽ phải chi tiêu nhiều hơn để chi trả lãi suất trong những năm tới.

Nếu mức lãi suất duy trì ở ngưỡng cao như hiện tại và các chính sách tài khóa được áp dụng đúng theo kỳ vọng, chi phí giải quyết các khoản nợ này sẽ vượt chi tiêu quốc phòng từ năm 2025 và cao hơn chi tiêu y tế vào năm 2026.

Trong năm tài khóa hiện tại, chi tiêu trả lãi suất nhiều khả năng sẽ vượt mức 800 tỷ USD, cao hơn gấp đôi con số 352 tỷ USD của năm 2021. Năm 2026, chi phí trả lãi suất ròng của chính phủ sẽ đạt ngưỡng 3,3% GDP, cao nhất chưa từng có.

Theo WSJ,Axios

Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ

Cùng chuyên mục Thế giới

Fitch Ratings: Các nước mới nổi trong đó có Việt Nam đang có cơ hội lớn để thâm nhập sâu chuỗi cung ứng

Fitch Ratings: Các nước mới nổi trong đó có Việt Nam đang có cơ hội lớn để thâm nhập sâu chuỗi cung ứng

Mexico và Việt Nam rõ ràng là những đối tượng hưởng lợi chính từ sự dịch chuyển của dòng chảy thương mại Mỹ, cả hai nước này đều tăng được thị phần xuất khẩu vào Mỹ trong vài năm trở lại đây, Fitch Ratings phân tích.

"Không có chuyện tham gia mô hình liên kết làm gia tăng chi phí sản xuất lúa gạo" Sau hơn 20 năm, giá cà phê xuất khẩu đã tăng 10 lần, sản lượng cà phê niên vụ mới tiếp tục giảm
HSBC: Quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam – Nhật Bản có nhiều tiềm năng tăng trưởng lớn

HSBC: Quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam – Nhật Bản có nhiều tiềm năng tăng trưởng lớn

Thương mại song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản đã tăng trưởng hơn 90 lần trong vòng ba thập kỷ qua nhờ những nỗ lực tích cực trong tự do hóa thương mại, giúp Nhật Bản trở thành đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam.

Nhật Bản: CPI tháng 10 tăng 2,9%, giá dịch vụ tăng nhanh nhất trong 30 năm "Đi nhanh, dễ gặp tai nạn", "chậm mà chắc" như các hãng xe Nhật lại hay - Toyota, Honda, Nissan báo lợi nhuận phi mã, ung dung nhìn đối thủ 'loay hoay' với xe điện
ING: FED sẽ cắt giảm lãi suất 6 lần trong năm 2024

ING: FED sẽ cắt giảm lãi suất 6 lần trong năm 2024

Theo một lưu ý ngày 30/11 từ ING Economics, với một nền kinh tế đang có dấu hiệu giảm tốc rõ ràng, Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) có thể sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất 6 lần trong năm 2024.

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành việc xuất hóa đơn bán lẻ xăng dầu theo từng lần bán ngay trong tháng 12/2023 Không chỉ PDR, NVL cũng được thêm vào danh mục chỉ số FTSE Vietnam Index
Bật tăng 8,9% trong 1 tháng, S&P 500 khiến phe hoài nghi Phố Wall ngỡ ngàng

Bật tăng 8,9% trong 1 tháng, S&P 500 khiến phe hoài nghi Phố Wall ngỡ ngàng

Thị trường chứng khoán Mỹ vừa có tháng 11 tăng cao thứ hai trong 43 năm.

Giá dầu vẫn giảm sâu bất chấp quyết định hạ mạnh sản lượng của OPEC+ Gần 1 tỷ USD trái phiếu đáo hạn vào cuối năm: Các công ty liên quan đến Vạn Thịnh Phát, Novaland, FLC đóng góp nghìn tỷ, LDG có Chủ tịch vừa bị khởi tố cũng sẽ phải trả hàng trăm tỷ
Giá dầu vẫn giảm sâu bất chấp quyết định hạ mạnh sản lượng của OPEC+

Giá dầu vẫn giảm sâu bất chấp quyết định hạ mạnh sản lượng của OPEC+

Tổng sản lượng của OPEC+ ước tính khoảng 43 triệu thùng dầu/ngày, như vậy trong năm vừa qua, tổng mức cắt giảm sản lượng ước tính khoảng 5 triệu thùng dầu/ngày.

Kỳ vọng OPEC+ hạ mạnh sản lượng đẩy giá dầu tăng cao “Đại gia” dầu khí được dự báo trúng gói thầu 100 triệu USD tại mỏ Lạc Đà Vàng, cổ phiếu tăng bốc lên sát đỉnh lịch sử
Kỳ vọng OPEC+ hạ mạnh sản lượng đẩy giá dầu tăng cao

Kỳ vọng OPEC+ hạ mạnh sản lượng đẩy giá dầu tăng cao

Trong tuần trước, Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EAI) bất ngờ công bố dự trữ dầu thô và dầu chưng cất tăng cao đột biến, cho thấy nhu cầu yếu đi. Dự trữ xăng cũng tăng cao hơn so với kỳ vọng, theo số liệu công bố.

“Đại gia” dầu khí được dự báo trúng gói thầu 100 triệu USD tại mỏ Lạc Đà Vàng, cổ phiếu tăng bốc lên sát đỉnh lịch sử
Lý do các dự báo kinh tế Trung Quốc bị các tổ chức nghiên cứu điều chỉnh nhiều lần

Lý do các dự báo kinh tế Trung Quốc bị các tổ chức nghiên cứu điều chỉnh nhiều lần

Diễn biến kinh tế Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào các động thái chính sách của chính phủ Trung Quốc, chính vì vậy mỗi khi có những diễn biến mới, dự báo sẽ được điều chỉnh.

Trung Quốc có còn là động lực chi phối thị trường hàng hóa toàn cầu? Trung Quốc khai phá nơi tăm tối chưa ai từng đến: Cuối cùng đã chạm tay vào "báu vật" lớn nhất hành tinh
Trung Quốc có còn là động lực chi phối thị trường hàng hóa toàn cầu?

Trung Quốc có còn là động lực chi phối thị trường hàng hóa toàn cầu?

Theo thành ngữ Trung Quốc, một con lạc đà gầy hơn vẫn lớn hơn một con ngựa. Từ góc độ hàng hóa, các nhà đầu tư không nên quá tập trung vào sự mất cân bằng kinh tế của Trung Quốc mà quên đi thực tế rằng đó vẫn là thị trường quá lớn để có thể bỏ qua.

Vì sao quỹ ETF tập trung vào cổ phiếu chứng khoán, ngân hàng bị rút vốn mạnh? "Tàu lượn" VN-Index
Trung Quốc khai phá nơi tăm tối chưa ai từng đến: Cuối cùng đã chạm tay vào "báu vật" lớn nhất hành tinh

Trung Quốc khai phá nơi tăm tối chưa ai từng đến: Cuối cùng đã chạm tay vào "báu vật" lớn nhất hành tinh

Đáy đại dương đang trở thành sân khấu cạnh tranh tài nguyên toàn cầu tiếp theo trên thế giới và Trung Quốc sắp thống trị nơi này.

Bất chấp giá nhà đất "đang ở đỉnh", nhà đầu tư Trung Quốc vẫn liên tục xuống tiền mua bất động sản ở quốc gia này Dr.Thanh và chiêu chiếm đoạt hơn 600 tỷ đồng của “đại gia” Kim Oanh trong cơn “sốt đất”
Bất chấp giá nhà đất "đang ở đỉnh", nhà đầu tư Trung Quốc vẫn liên tục xuống tiền mua bất động sản ở quốc gia này

Bất chấp giá nhà đất "đang ở đỉnh", nhà đầu tư Trung Quốc vẫn liên tục xuống tiền mua bất động sản ở quốc gia này

Theo các doanh nghiệp môi giới, người mua tới từ Trung Quốc đang mạnh tay chi tiền cho những căn hộ tại Australia bất chấp giá nhà đã rất cao trong khi đà tăng lãi suất chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Dr.Thanh và chiêu chiếm đoạt hơn 600 tỷ đồng của “đại gia” Kim Oanh trong cơn “sốt đất” Thị trường bị đè trong phiên đầu tuần, thanh khoản thất thế
Cổ phiếu tăng gần 40% chỉ trong một phiên sau thông tin bán mình cho gã khổng lồ thương mại điện tử

Cổ phiếu tăng gần 40% chỉ trong một phiên sau thông tin bán mình cho gã khổng lồ thương mại điện tử

Cổ phiếu của iRobot, nhà sản xuất robot hút bụi Roomba, đóng cửa với mức tăng 39% trong phiên giao dịch cuối cùng của tuần sau khi xuất hiện báo cáo cho biết Liên minh châu Âu (EU) chuẩn bị phê duyệt thương vụ bán mình 1,7 tỷ USD của công ty cho Amazon.

Pyn Elite Fund tăng tỷ trọng cổ phiếu ngân hàng, dự báo VN-Index khởi sắc trong thời gian tới Sắp diễn ra giao dịch cổ phiếu trị giá hơn 5.000 tỷ đồng giữa người nhà Chủ tịch Techcombank
Khổ như EU: Dự trữ đầy kho vẫn thấp thỏm từng ngày vì khí đốt - Chuyên gia khẳng định còn 'sống chung với lũ' dài dài

Khổ như EU: Dự trữ đầy kho vẫn thấp thỏm từng ngày vì khí đốt - Chuyên gia khẳng định còn 'sống chung với lũ' dài dài

Chỉ một cuộc đình công ở cảng xuất khẩu ở Úc hay một đợt rét đậm bất thường ở Nhật Bản, Trung Quốc, giá khí đốt tại châu Âu sẽ lập tức leo thang.

Dòng tiền đang chuẩn bị đổ mạnh vào lĩnh vực bất động sản? Thủ tướng chỉ đạo thúc đẩy tiến độ 86 dự án hạ tầng giao thông trọng điểm
Warren Buffett vừa “chào tạm biệt” công ty ví điện tử lớn nhất của một quốc gia châu Á

Warren Buffett vừa “chào tạm biệt” công ty ví điện tử lớn nhất của một quốc gia châu Á

Thông qua giao dịch lô lớn, Berkshire Hathaway đã rút khỏi Paytm (công ty thanh toán lớn nhất Ấn Độ).

Nhật Bản: CPI tháng 10 tăng 2,9%, giá dịch vụ tăng nhanh nhất trong 30 năm Dr.Thanh chiếm đoạt hơn 600 tỷ ở 2 dự án địa ốc của nữ “đại gia” Kim Oanh: “Đây là cuộc chơi của Thanh, phải chơi theo luật của Thanh”