Bộ Tài chính vừa có công văn đề nghị các bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện đầy đủ các quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản quy định chi tiết thi hành trong quản lý, sử dụng tài sản công.

Về xử lý chuyển tiếp áp dụng Bảng giá đất, Bộ Tài chính cho biết, Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025.

Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.

Trình tự điều chỉnh Bảng giá đất đối với trường hợp này (nếu có) thực hiện theo quy định tại Điều 17 Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ quy định về giá đất.

Từ đầu tháng 8, nhiều tỉnh, thành gặp vướng xử lý, giải quyết các thủ tục đất đai, chủ yếu là cách tính thuế theo Luật Đất đai 2024. Hướng dẫn các địa phương, Bộ Tài chính cho biết bảng giá đất do UBND cấp tỉnh, thành phố ban hành theo Luật Đất đai cũ vẫn tiếp tục được sử dụng tới hết năm 2025.

"Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 cho phù hợp thực tế với giá đất ở địa phương", Bộ Tài chính cho biết.

Bảng giá đất được sử dụng trong các trường hợp, gồm tính tiền sử dụng, thuê, thuế sử dụng đất, thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Bên cạnh đó, đây cũng là căn cứ để tính lệ phí quản lý, sử dụng đất; tiền phạt, bồi thường khi vi phạm trong lĩnh vực đất đai và giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng.

Luật đất đai mới có hiệu lực từ 1/8/2024, từ năm 2026, bảng giá đất sẽ được UBND các tỉnh ban hành mỗi năm một lần để sát thị trường, thay vì 5 năm như quy định cũ.

Trước đó, theo Hiệp hội bất động sản TP. HCM (HoREA), nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất ở TP.HCM bị treo do vướng mắc ở khâu tính tiền thuế do cơ quan thuế chờ hướng dẫn. Cục Thuế TP.HCM vẫn tiếp nhận hồ sơ phát sinh sau ngày 1/8 nhưng để xử lý phải xin ý kiến của UBND TP.HCM về việc xác định giá đất.

Tại cuộc họp cuối tuần trước, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết phối hợp với các sở ngành để tham mưu UBND thành phố, xin ý kiến trung ương để xử lý tình trạng ách tắc thủ tục đất đai này.

Thực tế, Luật Đất đai 2024 cho phép các địa phương được tiếp tục sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025, nhưng bảng giá này trước đây bị khống chế bởi khung giá nên giá đưa ra thấp, chỉ bằng khoảng 30% giá thị trường. Vì vậy, nếu vẫn lấy bảng giá đất này nhưng không nhân hệ số K theo cách tính mới sẽ khiến số tiền thuế tính ra thấp hơn nhiều so với cách làm xưa nay, khiến cơ quan thuế lo bị quy là làm thất thoát ngân sách.

Cuối tháng trước, TP. HCM từng đưa ra dự thảo bảng giá đất điều chỉnh với giải thích "để xử lý các bất cập khi bảng giá đất hiện hành". Tuy nhiên, sau đó, thành phố đã hoãn, chưa áp dụng bảng giá đất điều chỉnh này do cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố.

Trước đó, tại họp báo tình hình kinh tế - xã hội chiều 8/8, ông Đào Quang Dương, Phó trưởng phòng Kinh tế đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP. HCM cho biết việc giải quyết các thủ tục đất đai từ ngày 1/8 cho đến khi ban hành bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 hầu hết đang vướng tại nhiều tỉnh thành.

Với vướng mắc của TP. HCM ở khâu thủ tục tính thuế, ông Dương nói cơ quan này "đang phối hợp với các sở ngành để tham mưu UBND Thành phố, báo cáo các cơ quan trung ương cho ý kiến xử lý".

Mặc dù Luật Đất đai 2024 cho phép các địa phương được tiếp tục sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025, nhưng bảng giá này trước đây bị khống chế bởi khung giá đất nên giá đưa ra thấp, chỉ bằng khoảng 30% giá thị trường. Giờ nếu vẫn lấy bảng giá đất này nhưng không nhân hệ số K theo cách tính mới sẽ khiến số tiền thuế tính ra thấp hơn nhiều so với cách làm xưa nay.

Luật sư Trần Đức Phượng (Đoàn Luật sư TP.HCM), cho rằng Luật Đất đai 2024 cho phép địa phương được áp dụng đơn giá đất cũ đến 31/12/2025 hoặc điều chỉnh bảng giá đất tùy theo tình hình thực tế. Như vậy, khi bảng giá đất điều chỉnh của TP.HCM chưa được ban hành thì bảng giá đất cũ vẫn còn hiệu lực. Và cơ quan thuế phải áp dụng bảng giá cũ để giải quyết thủ tục hành chính cho dân. Việc dừng giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất như hiện nay là chưa phù hợp.

Chia sẻ quan điểm trên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng trong thời gian TP.HCM tập trung xây dựng, hoàn thiện dự thảo bảng giá đất để áp dụng vào 1/1/2026, UBND thành phố nên tiếp tục áp dụng bảng giá đất cũ và hệ số điều chỉnh giá đất hiện hành trong giai đoạn này để người dân không gặp khó khăn khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận và nộp tiền sử dụng đất, nhằm giảm bớt áp lực tài chính cho họ.