Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong tuần qua (23/12 - 27/12) đã bơm lượng lớn thanh khoản VNĐ cho hệ thống ngân hàng bằng kênh thị trường.
Cụ thể, ở kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO), NHNN chào thầu kỳ hạn 7 ngày và 14 ngày với khối lượng là 70.000 tỷ đồng, lãi suất giữ ở mức 4,0%. Kết quả có 69.999,91 tỷ đồng trúng thầu và có 3.999,93 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố. Tính chung, NHNN đã bơm 66.000 tỷ cho hệ thống ngân hàng qua kênh OMO.
Trên kênh tín phiếu, NHNN tiếp tục đấu thầu lãi suất ở kỳ hạn 7 ngày. Kết quả có 20.810 tỷ đồng trúng thầu, lãi suất ở mức 4,0%. Trong khi có 41.373 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn trong tuần qua. Tương ứng, NHNN đã bơm ròng 20.563 tỷ đồng qua kênh tín phiếu đáo hạn.
Như vậy, NHNN bơm ròng tổng cộng 86.563 tỷ đồng ra thị trường trong tuần qua bằng kênh thị trường mở. Đảo ngược lại mức hút ròng gần 71.500 tỷ đồng trong tuần trước.
Đến cuối tuần qua, có 79.999,91 tỷ đồng lưu hành trên kênh OMO và có 64.890 tỷ đồng tín phiếu NHNN lưu hành trên thị trường. Đồng nghĩa, NHNN đang ở trạng thái bơm ròng 15.110 tỷ đồng cho hệ thống ngân hàng.
Hoạt động bơm ròng của NHNN được cho là nhằm hỗ nhu cầu thanh khoản thị trường trong giai đoạn cao điểm thanh toán cuối năm, đây là xu hướng thường thấy tại thời điểm này trong các năm trước. Bên cạnh đó, đà tăng của tỷ giá USD/VND chững lại cũng tạo điều kiện cho NHNN trong việc hỗ trợ thanh khoản VNĐ cho hệ thống.
Theo đó, tỷ giá USD liên ngân hàng trong tuần từ 23/12 - 27/12 biến động theo xu hướng giảm đầu tuần rồi tăng trở lại. Kết thúc phiên 27/12, tỷ giá USD liên ngân hàng đóng cửa tại 25.455 đồng, không thay đổi so với phiên cuối tuần trước đó.
Trước đó, tỷ giá liên ngân hàng đã tăng mạnh và vượt giá bán USD can thiệp, buộc NHNN đã phải bán ra lượng lớn ngoại tệ trong tuần 16/12 – 30/12. Đây là lần đầu tiên hệ thống ngân hàng cần tới nguồn hỗ trợ ngoại tệ từ Nhà điều hành trong hơn 5 tháng qua.
Theo giới phân tích, với việc đồng USD ít biến động trên thị trường thế giới khi nhiều thị trường lớn đang trong kỳ nghỉ lễ và thị trường trong nước tập trung vào nhu cầu tiền Đồng thời điểm cuối năm, tỷ giá nhiều khả năng tiếp tục đi ngang quanh mức 25.450 đồng.
Tuy vậy, áp lực tỷ giá được đánh giá sẽ là yếu tố khiến NHNN phải cân nhắc để sử dụng nghiệp vụ thị trường mở với khối lượng vừa đủ nhằm duy trì trạng thái thanh khoản ở mức hợp lý để có sự cân bằng giữa lãi suất VND và USD.
Thực tế, dù đã hạ nhiệt nhưng USD Index – thước đo sức mạnh đồng bạc xanh – hiện vẫn duy trì ở vùng cao nhất trong hơn 2 năm qua. Trong nước, tỷ giá liên ngân hàng vẫn dao động quanh vùng giá bán can thiệp của NHNN, còn tỷ giá USD niêm yết tại các ngân hàng vẫn tiếp tục được đưa lên kịch trần cho phép. Những yếu tố này sẽ khiến Nhà điều hành khó có thể mạnh tay bơm ròng thanh khoản VNĐ cho hệ thống ngân hàng.
Khác với các năm trước, đến cuối năm nay, NHNN vẫn đang phải duy trì kênh phát hành tín phiếu để giữ lãi suất VNĐ trên thị trường liên ngân hàng không giảm quá sâu. Với các ngân hàng cần nguồn hỗ trợ, NHNN vẫn sẵn sàng cho vay qua kênh OMO nhưng các nhà băng này phải chấp nhận mức lãi suất không rẻ, ở mức 4%/năm.
Việc sử dụng song song hai công cụ tín phiếu và OMO nhằm phục vụ mục tiêu kép là vừa đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, vừa giảm sức ép lên tỷ giá thông qua việc thu hẹp chênh lệch lãi suất USD - VND trên thị trường liên ngân hàng. Bên cạnh đó, NHNN vẫn sẵn sàng bán USD can thiệp khi cần thiết nhằm bình ổn thị trường ngoại tệ.
Hoạt động điều hành của NHNN được đánh giá sẽ giúp kìm chế đà tăng nóng của tỷ giá, nhưng sẽ phần nào ảnh hưởng tới thanh khoản và lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng.
Trong báo cáo vĩ mô nhìn lại diễn biến thị trường tiền tệ năm 2024, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết để kiểm soát áp lực mất giá của tiền đồng, NHNN đã bán can thiệp khoảng 9,4 tỷ USD trong năm 2024. Các đợt bán ngoại tệ của NHNN có thể chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 từ tháng 4-7/2024 với quy mô khoảng 6,5 tỷ USD. Giai đoạn 2 diễn ra ít dồn dập hơn từ tháng 9-12/2024 với quy mô khoảng 2,8 tỷ USD.
Trong khi đó, lãi suất cho vay qua đêm bình quân trên thị trường liên ngân hàng trong năm 2024 là 3,4%/năm, cao hơn khoảng 1,2 điểm % so với năm 2023.
“Khi lãi suất cho vay qua đêm tiền đồng giảm mạnh về dưới mức lãi suất tái chiết khấu, NHNN thường phát hành tín phiếu để đẩy lãi suất tăng trở lại. Đây cũng là động thái nhằm kiểm soát chênh lệch lãi suất USD-VND, giảm bớt áp lực lên tỷ giá”, VDSC đánh giá.
