Theo công bố của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân quý IV/2024 tăng 2,87% so với quý IV/2023. Tính chung cả năm 2024, CPI tăng 3,63% so với năm trước, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra.
Nguyên nhân chủ yếu do nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng giá khi giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu, thiên tai bão lũ và nhu cầu tiêu dùng tăng trong dịp Lễ, Tết cùng với giá thịt lợn tăng; nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng; giá dịch vụ y tế, bảo hiểm y tế được điều chỉnh tăng theo lương cơ sở.
Tại cuộc họp báo của Bộ Tài chính chiều 7/1, trả lời câu hỏi của một số phóng viên về mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2025, ông Phạm Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) đánh giá, CPI năm 2024 tăng 3,63% là một thành công lớn.
Với vai trò thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá, trong quá trình thực hiện điều tiết giá nói chung, Bộ Tài chính nhận thấy năm 2024 có những thành công nhưng trong năm 2025 vẫn tiềm ẩn những yếu tố tác động làm tăng CPI và ảnh hưởng tới mục tiêu kiểm soát lạm phát mà Quốc hội và Chính phủ đề ra là 4,5%.
Theo ông Phạm Văn Bình, ngoài yếu tố bên ngoài tiềm ẩn tác động đến lạm phát năm 2025, thì còn tiềm ẩn nhiều yếu tố như biến động giá một số mặt hàng thiết yếu, việc điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình.
Vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành Chỉ thị 05/CT-BTC tăng cường công tác quản lý, điều hành, bình ổn giá trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, trong đó có một số biện pháp quản lý điều hành giá trong 2025 nhất là dịp Tết Nguyên đán, nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu.
Cục Quản lý giá đã tổ chức họp Tổ giúp việc và thời gian tới Ban Chỉ đạo điều hành giá sẽ họp để đưa ra kịch bản điều hành giá cho năm 2025.
Ông Phạm Văn Bình cho biết, năm 2025, để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu, cơ quan quản lý tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật; chủ động kịch bản điều hành với từng nhóm mặt hàng, nhất là các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu. Bên cạnh đó, trên cơ sở nắm bắt thông tin thị trường, cung cầu hàng hóa, để lên các kịch bản điều hành phù hợp cho cả năm.
Trước đó, tại buổi họp báo quý IV/2024 của Tổng cục Thống kê, bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cũng đánh giá áp lực lạm phát năm 2025 vẫn còn, có thể đến từ một số yếu tố, bao gồm cả bên ngoài như xung đột quân sự ở một số quốc gia leo thang căng thẳng, diễn biến khó lường, có nguy cơ lan rộng. Cạnh tranh thương mại giữa các nước lớn ngày càng gay gắt. Cùng với đó, hiện tượng thời tiết cực đoan tác động nghiêm trọng tới kinh tế - xã hội toàn cầu. Điều này có thể tạo nên sự đứt gãy chuỗi cung ứng, làm gia tăng chi phí vận tải, tác động đến biến động giá các mặt hàng chiến lược trên thế giới, gây ra các rủi ro về an ninh năng lượng, an ninh lương thực.
Đặc biệt, các chính sách thuế trong nhiệm kỳ của Tổng thống đắc cử Donald Trump có khả năng rất khắc nghiệt, dẫn đến các phản ứng trả đũa từ các quốc gia.
Còn ở trong nước, chi phí nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu phục vụ sản xuất có thể tăng lên theo giá thế giới và chịu tác động từ biến động tỷ giá, ảnh hưởng đến chi phí, giá thành sản phẩm, tạo áp lực cho sản xuất của doanh nghiệp và từ đó đẩy giá hàng hóa tiêu dùng trong nước tăng lên và tạo áp lực lên lạm phát.
Bên cạnh đó, việc tiếp tục thực hiện lộ trình thị trường đối với các dịch vụ do Nhà nước quản lý như giá điện, học phí, giá dịch vụ y tế theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố, chi phí sẽ tác động làm tăng chỉ số giá tiêu dùng năm 2025.
Các gói kích cầu, hạ mặt bằng lãi suất cho vay, mở rộng tín dụng, đẩy mạnh đầu tư công giúp tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế nhưng cũng có thể tạo sức ép lên mặt bằng giá nếu nguồn cung tiền không được kiểm soát hợp lý.
Ngoài ra, theo quy luật, vào các tháng cuối năm và dịp Lễ, Tết, giá lương thực, thực phẩm, đồ uống, may mặc, thiết bị và đồ dùng gia đình thường tăng, trong năm nếu thiên tai, dịch bệnh xảy ra sẽ gây ảnh hưởng đến giá lương thực, thực phẩm tại một số địa phương, những điều này cũng sẽ tác động làm tăng CPI.