Chiều ngày 28/3, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia đã chủ trì cuộc họp toàn thể của Hội đồng. Dự phiên họp có Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch Hội đồng; cùng các thành viên hội đồng.

Phát biểu chỉ đạo cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá, trong những tháng đầu năm 2024, bối cảnh chung của kinh tế thế giới và Việt Nam có rất nhiều khó khăn, thách thức. Tuy nhiên, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những giải pháp, chỉ đạo mang tính đồng bộ, quyết liệt, phù hợp, hiệu quả, nhờ đó đã mang lại những kết quả tích cực.

Phó Thủ tướng đề nghị các Thành viên Hội đồng tập trung thảo luận, cho ý kiến về diễn biến kinh tế vĩ mô, hoạt động ngân hàng quý I/2024; đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và các giải pháp quản lý thị trường vàng trong thời gian tới.

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tại cuộc họp cho thấy, kinh tế có tín hiệu phục hồi khá tích cực, thể hiện ở xu hướng tăng mạnh về xuất khẩu, vốn FDI, lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, du lịch, dịch vụ. Các cân đối vĩ mô được đảm bảo: lạm phát trong tầm kiểm soát, phù hợp với mục tiêu đặt ra; tiến độ thu, chi ngân sách nhà nước cao hơn cùng kỳ 2023, thu lớn hơn chi; cán cân thanh toán thặng dư năm 2023 và dự kiến cân bằng trong quý I/2024.

Về điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng quý I/2024, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, phục hồi sản xuất kinh doanh, tăng khả năng hấp thụ vốn cho nền kinh tế, đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn tín dụng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, an toàn hoạt động của hệ thống các TCTD.

Theo NHNN, lãi suất bình quân huy động và cho vay đối với các giao dịch phát sinh mới lần lượt ở mức 3,1%/năm và 6,5%/năm, giảm tương ứng khoảng 0,4%/năm và 0,6%/năm so với cuối năm 2023; tỷ giá diễn biến phù hợp với xu hướng các đồng tiền quốc tế so với USD.

Tín dụng đầu năm tăng thấp chủ yếu do yếu tố mùa vụ của dịp Tết Nguyên đán và khả năng hấp thụ vốn chưa cao, tuy nhiên đã phục hồi trong tháng 3. Tính đến ngày 25/3/2024, tín dụng nền kinh tế đạt khoảng 13,6 triệu tỷ đồng, tăng 0,26% so với cuối năm 2023 (riêng tháng 3 tăng 0,98%).

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư 02 và đang rà soát để sửa đổi, bổ sung, gia hạn Thông tư; tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đối với các lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng như chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng, chương trình cho vay lâm sản, thủy sản...

Công tác quản lý thị trường vàng cũng đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, thị trường vàng miếng được sắp xếp lại căn bản, trật tự, kỷ cương; mạng lưới kinh doanh mua bán vàng miếng được kiện toàn theo hướng thu hẹp dần; hoạt động huy động, cho vay vốn bằng vàng chấm dứt; trong nhiều thời điểm giá vàng biến động phức tạp nhưng hoạt động của thị trường vẫn ổn định, không gây áp lực sang thị trường ngoại tệ chính thức như trước đây; thói quen, nhận thức của người dân đối với vàng có sự thay đổi; một phần nguồn lực vàng trong dân đã được chuyển hóa để phát triển kinh tế. Thị trường vàng trang sức mỹ nghệ được tổ chức, sắp xếp lại, sàng lọc các doanh nghiệp làm ăn chuyên nghiệp, đáp ứng các yêu cầu chặt chẽ về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất với mô hình công nghệ hiện đại, năng lực sản xuất tiếp cận thị trường quốc tế.

Phát biểu tại cuộc họp, các chuyên gia, Thành viên Hội đồng đều đánh giá cao những giải pháp chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN và các bộ, ngành, thể hiện qua những kết quả đạt được trong phát triển kinh tế xã hội, điều hành chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và quản lý thị trường vàng quý I/2024.

Bên cạnh đó, các chuyên gia, thành viên Hội đồng cũng đề cập tới một số khó khăn, thách thức đặt ra đòi hỏi Chính phủ và các bộ, ngành cần có những giải pháp phù hợp trong thời gian tới như: xung đột địa chính trị tại một số khu vực trên thế giới có thể còn kéo dài; triển vọng kinh tế thế giới còn nhiều bất trắc, khó lường; lạm phát vẫn hiện hữu và đang có dấu hiệu tăng; tốc độ tăng trưởng cầu tiêu dùng giảm so với cùng kỳ; đầu tư tư nhân giảm; dư địa chính sách tiền tệ rất hạn chế; dư địa của chính sách tài khóa còn nhiều, cần mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; cần sớm hoàn thiện khung khổ pháp lý để bắt kịp với sự dịch chuyển của kinh tế thế giới, nhất là kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…

Đối với công tác quản lý thị trường vàng, các thành viên Hội đồng đều đánh giá công tác quản lý thị trường cơ bản đã đạt được các mục tiêu đề ra tại Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường có nhiều thay đổi, Chính phủ, NHNN và các bộ, ngành chức năng cần nghiên cứu, rà soát để điều chỉnh chính sách cho phù hợp với tình hình mới.

Một số chuyên gia cho rằng, cần nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng việc bỏ cơ chế nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, thực hiện cấp phép sản xuất vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện; xem xét, điều chỉnh hoạt động sản xuất, kinh doanh mua, bán vàng trang sức mỹ nghệ thành hoạt động kinh doanh thông thường.

Đặc biệt, do vàng là một loại hàng hóa đặc biệt, vừa có tính chất tiền tệ, vừa có tính chất hàng hóa, trong đó vàng miếng có tính chất tiền tệ cao nên NHNN cần tiếp tục tập trung quản lý vàng miếng, tránh ảnh hưởng đến mục tiêu điều hành chính sách tỷ giá, chính sách tiền tệ.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao những ý kiến phát biểu rất tâm huyết, trách nhiệm của các thành viên Hội đồng. Phó Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cơ quan Thường trực của Hội đồng tiếp thu, tổng hợp đầy đủ các ý kiến phát biểu tại cuộc họp để tổng hợp, hoàn thiện báo cáo, đề xuất các giải pháp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo dõi sát diễn biến tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, nhất là lạm phát, diễn biến giá cả các mặt hàng nhiên liệu, vật tư chiến lược, việc điều chỉnh chính sách của các nước, đối tác để chủ động phân tích, dự báo, kịp thời cập nhật, hoàn thiện các phương án, kịch bản chỉ đạo, điều hành phù hợp, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, người dân….

Phó Thủ tướng cũng đề nghị các chuyên gia, thành viên Hội đồng theo dõi sát diễn biến tình hình thế giới và trong nước, tiếp tục có những ý kiến đóng góp đối với công tác điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.