Cụ thể, Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2024 của Tổng cục Thống kê chỉ ra giá xăng dầu tăng theo giá nhiên liệu thế giới là nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4/2024 tăng 0,07% so với tháng trước. So với tháng 12/2023 CPI tháng 4 tăng 1,19% và so với cùng kỳ năm trước tăng 4,4%.
Trong mức tăng 0,07% của CPI tháng 4/2024 so với tháng trước có 8 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, 3 nhóm hàng có chỉ số giá giảm.
Báo cáo cho biết, 8 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng gồm: Nhóm giao thông tăng cao nhất với 1,95%; Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,92%; Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,27% chủ yếu do tăng giá các mặt hàng đồ dùng cá nhân (tăng 0,6%); Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,21%; Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tăng 0,12% do nhu cầu tiêu dùng một số loại cho mùa hè tăng; Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,11%; Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,09%; Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,03%.
3 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm gồm: Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,13%; Nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,17%; Nhóm giáo dục giảm 2,93% so với tháng trước, góp phần giảm CPI chung giảm 0,18điểm phần trăm, trong đó dịch vụ giáo dục giảm 3,32%.
Xét chung 4 tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng bình quân 4 tháng đầu năm 2024 tăng 3,93% so với cùng kỳ năm 2023.
Tổng cục Thống kê cho biết, có 4 yếu tố tác động làm tăng CPI trong những tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 5,54% tác động làm CPI tăng 1,04 điểm phần trăm, do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá thuê nhà ở tăng cao. Chỉ số giá nhóm giáo dục 4 tháng đầu năm tăng 8,84% do trong năm học 2023-2024 một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã tăng mức học phí, làm CPI chung tăng 0,55 điểm phần trăm
Đồng thời, chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 6,74% cũng làm CPI chung tăng 0,36 điểm phần trăm do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế từ ngày 17/11/2023. Yếu tố cuối cùng làm tăng CPI những tháng đầu năm do chỉ số giá nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 1,5%, góp phần làm CPI chung tăng 0,07 điểm phần trăm.
Ở chiều ngược lại, CPI cũng được kiềm chế do chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông 4 tháng đầu năm 2024 giảm 1,47% so với cùng kỳ năm trước do giá điện thoại thế hệ cũ giảm khi các doanh nghiệp áp dụng chương trình giảm giá, kích cầu đối với các dòng điện thoại thông minh đưa ra thị trường sau một thời gian.
Tháng 4/2024, lạm phát cơ bản tăng 0,17% so với tháng trước và tăng 2,79% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 4 tháng đầu năm 2024, lạm phát cơ bản tăng 2,81% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,93%).
Về giá vàng trong nước, hiện kim loại quý đang có diễn biến cùng chiều với giá vàng thế giới. Tính đến ngày 25/4/2024, bình quân giá vàng thế giới ở mức 2.322,36 USD/ounce, tăng 8,54% so với tháng 3/2024 do căng thẳng địa chính trị leo thang ở Trung Đông thúc đẩy các nhà đầu tư tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn.
Ở trong nước, chỉ số giá vàng tháng 4/2024 tăng 6,95% so với tháng trước; tăng 17,01% so với tháng 12/2023; tăng 28,62% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 4 tháng đầu năm 2024 tăng 20,75%.
Về chỉ số giá đô la Mỹ, trên thế giới giá đồng đô la Mỹ tăng do Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) chưa đưa ra thời gian cụ thể nới lỏng chính sách tiền tệ, giảm lãi suất nên giá trị đồng USD tăng cao. Tính đến ngày 25/4/2024, chỉ số đô la Mỹ trên thị trường quốc tế đạt mức 104,95 điểm, tăng 1,4% so với tháng trước.
Trong nước, nhu cầu đô la Mỹ của các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu tăng, giá đô la Mỹ bình quân trên thị trường tự do quanh mức 25.120 VND/USD. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 4/2024 tăng 1,2% so với tháng trước; tăng 3,03% so với tháng 12/2023; tăng 6,51% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 4 tháng đầu năm 2024 tăng 4,6%.